بیماریهای معده و عوارض ناشی از آنها خیلی  زیاد و گوناگون  هستند بنابراین در این بخش تنها به برخی از بیماریهای معده که شیوع و عوارض زیادتری دارند می پردازیم :

در ابتدا برای درک راحت تر و طبقه بندی بیماریهای معده ، آنها را به 2 دسته تقسیم میکنیم:

1- بیماریهای موقت معده

2- بیماریهای مزمن معده

بیماریهای موقت معده: مثل نفخ معده ، یبوست موقت ، سوزش معده و موارد دیگر که موقتی هستند معمولا بر اثر پرخوری، خوردن بعد از سیر شدن، خوردن خوراکیهای مخالف باهم و در مواردی هم مصرف خوراکیهای مسموم شکل میگیرند .

بیمارهای مزمن معده: شامل رفلاکس معده، یبوست دائمی، نفخ معده، معده درد، زخم معده و کلا تمام مشکلات معده که دائمی شده اند .

با توجه به اینکه بیماریهای معده که مزمن هستند عوارض متنوعی در پی دارند و بیشتر سوالات مربوط به این نوع بیماریهای معده است ادامه بحث را به ناراحتی های مزمن معده اختصاص می دهیم .

برای بیماریهای معده به صورت مزمن معمولا 2 منشاء اصلی وجود دارد :

1- بیماریهای معده با منشاء سودایی

2- بیماریهای معده با منشاء بلغمی

بیماریهای معده با منشاء سودایی: این نوع بیماریهای معده معمولا بر اثر سودایی شدن و یا به عبارتی به علت اثر سوء خلط سودا در معده ایجاد می شوند نمونه های شایع تر که از عوارض این بیماری هستند عبارتند از :

1- رفلاکس معده:

در این نوع از بیماریهای معده اسید معده به مری وارد میشود و باز خود عامل ثانویه برای عوارض دیگری از قبیل موارد ذیل خواهد بود :

– زخم در محل اتصال معده و مری (در اثر ورم کردن مری، بافت برون پوش آن دچار بافت مردگی می‌شود و به زخم منجر می شود)

– تنگ شدن مری به صورت مقاوم که تورم مری آن را منجر می شود (تورم مری که از همان خود رفلاکس معده ایجاد می شود)

– مری بارت ( تغییر بافت یا دگر بافتی مری انتهایی)

– آدنوکارسینوم مری ( ازانواع سرطان مری می‌باشد و بین ۵۰ تا ۸۰ درصد این نوع سرطان‌ها را شامل می شود)

نشانه های شایع رفلاکس معده : سوزش معده، سوزش سردل و جناغ سینه، برگشت غذا یا مایع ترش، احساس توده در گلو

درمان رفلاکس معده : با توجه به علت اصلی این نوع از بیماریهای معده که سوء مزاج سودا می باشد برای درمان کامل این مشکل اول باید میزان خلط سودا را تعدیل کرد و چون اینگونه معده ها بسیار سرد و ضعیف شده اند باید تقویت و گرم کردن معده هم لحاظ شود.

بعد با توجه به وضعیت بیمار و عوارض دیگری که این مشکل برجای گذاشته درمان معده با داروهای دیگر در نظر گرفته می شود مثلا ممکن است بعلت کهنه شدن مشکل رفلاکس معده، دریچه معده آسیب دیده باشد یا پرزهای معده صدمه دیده باشند که برای این موارد بعد از درمان اولیه نیاز به درمان خاص این موارد هم هست .

2- یبوست سودایی :

یبوست، خود یکی از عوارض بیماریهای معده است اما عامل بسیار با اهمیتی در بروز بسیاری از بیماری ها می باشد. بنابراین توصیه می کنیم هر شخصی که دچار یبوست می باشد اگرچه بیماری های دیگری را هم داشته باشد اول نسبت به رفع یبوست اقدام کند.

زیرا اولا یبوست عوارض بسیار زیادی را به دنبال دارد و معمولا با رفع یبوست، بسیاری از عوارض موجود هم خود بخود برطرف خواهند شد در نتیجه نیاز نیست برای مشکلی که مربوط به وجود یبوست است داروی جداگانه ای مصرف شود. مثلا اشخاصی که دچار یبوست هستند و سردرد هم دارند اگر یبوست را برطرف کنند آن سردرد خودبخود برطرف خواهد شد چون یبوست باعث حبس گاز معده و در نتیجه فشار بر سیستم عصبی و در نهایت منجر به سردرد می شود .

ثانیا اینکه وقتی یبوست عارض باشد و شخص بخواهد برای درمان یک بیماری دیگر دارو مصرف کند اثر آن دارو به حداقل و یا حتی به صفر کاهش می یابد چون با وجود یبوست عمل هضم و مهمتر از آن عمل جذب و گوارش  بشکل عادی انجام نمی شود .

نکته : نفخ معده و درد معده غالبا به علت وجود یبوست عارض می شوند اما ممکن است علت های دیگری هم داشته باشند. بنابراین حالا که اهمیت درمان یبوست را دانستیم باید بدانیم پیدا کردن و شناختن علت یبوست با اهمیت تر می باشد.

ورم معده چیست و این ناراحتی معده چگونه درمان می شود؟

ورم معده (Gastritis) التهاب، ناراحتی و فرسایش استر معده است که می تواند بشکل ناگهانی (حاد) و یا بتدریج (مزمن) ظاهر شود. ورم معده تشریح ککنده گروهی از بیماری های معده بوده که در یک موضوع یعنی التهاب معده مشترک می باشند. ورم معده عموما ناشی از عفونت و آلوده شدن به همان باکتری است که باعث زخم معده می شود. آسیب دیدن، مصرف منظم داروهای مسکن و نوشیدن الکل نیز می تواند باعث ورم معده (گاستریت) شود. ورم معده می تواند باعث زخم معده و همچنین افزایش خطر سرطان معده شود.

دلایل ورم معده

ورم معده ممکن است در نتیجه مصرف الکل، استفراغ مزمن، استرس و یا مصرف داروهای خاص همچون آسپرین و یا سایر داروهای ضدالتهاب رخ دهد. ورم معده همچنین در نتیجه:

عفونت هلیکوباکتر پیلوری (H. pylori) – این باکتری نوعی باکتری بوده که در مخاط معده زندگی می کند. بدون درمان کردن، عفونت می تواند باعث زخم معده و در بعضی از افراد سرطان معده شود.

کم خونی خطرناک Pernicious anemia – این نوع کم خونی زمانی رخ می دهد که معده قادر به جذب و هضم ویتامین ب 12 در بدن نمی باشد.

ریفلاکس صفراوی – بازگشت صفرا از کیسه صفرا به معده شما.

عفونت – عفونت های ناشی از باکتری ها و ویروس ها.

اگر ورم معده درمان نشود، می تواند باعث از دست دادن شدید خون شده و می تواند باعث افزایش خطر سرطان معده شود.

علایم ورم معده کدام است؟

علایم گاستریت (ورم معده) بسته به افراد متفاوت بوده و حتی خیلی از افراد علایم این بیماری را حس نمی نمایند. با اینحال اگر علایم ظاهر شوند، شایع ترین آنها شامل:

• حالت تهوع و یا ناراحتی همیشگی معده
• باد و نفخ شکم
• درد شکم
• استفراغ
• سوءهاضمه
• احساس سوزش در معده بین غذاها و یا شب ها
• استفراغ خون و یا مواد شبیه قهوه
• مدفوع خونی و تیره

نحوه تشخیص بیماری ورم معده چگونه است؟

برای تشخیص ابتلا به ورم معده، پزشک شما سابقه بیماری های شما و خانواده تان را بررسی می نماید، شما را کاملا معاینه کرده و بعضی از آزمایش های زیر را توصیه نماید:

• آندوسکوپی فوقانی
• آزمایش خون
• تست خون مخفی در مدفوع (آزمون مدفوع)

درمان ورم معده چگونه است؟

درمان ورم معده بسته بدلیل آن متغیر می باشد. ورم مده حاد که در نتیجه مصرف الکل و یا داروهای غیر استروئیدی است، با توقف مصرف آنها بهبود می یابد. ورم معده مزمن که در نتیجه عفونت هلیوباکتر پیلوری است، با آنتی بیوتیک بهبود می یابد.

در اکثر موارد، پزشک شما برای درمان شما از داروهای کاهنده اسید استفاده می نماید. در صورتیکه ورم معده در نتیجه کم خونی خطرناک است، پزشک برای شما از مکمل های حاوی ویتامین ب 12 استفاده می نماید.