برای آنکه بدانید آندوسکوپی چیست و چه کاربرد هایی دارد با ما تا انتهای این مطلب همراه باشید.
آندوسکوپی چیست؟
آندوسکوپی یا درون بینی در طب روش دیدن و مشاهده درون بدن با اهداف تشخیصی و یا گاهی درمانی میباشد که با دستگاهی به نام آندوسکوپ صورت می‌گیرد که با استفاده از این دستگاه، داخل بخش های مختلف بدن از طریق سوراخ یا حفره های موجود در بدن توسط دوربین کوچک قابل مشاهد می باشد که این برای بسیاری از بیماران ممکن است ناراحت کننده باشد . در آندوسکوپی، تصاویر گرفته شده به یک پردازشگر ویدیویی انتقال پیدا می کند و از این طریق پزشکان به بررسی ارگان های داخلی می پردازند و به راحتی می توانند بیماری را تشخیص و آنرا درمان کنند.
امروزه آندوسکوپی کردن، معمولترین و دقیق‌ترین روش معاینه برای دیدن انحرافات و گرفتگی‌های بینی نیز هست.
آندوسکوپی در عمل جراحی دیسک کمر نیز مورد استفاده دارد. از بارزترین فایده های عمل جراحی دیسک کمر با روش آندوسکوپی، ترخیص سریع بیمار پس از عمل، کاهش درد، طول برش جراحی و محدودیت‌های حرکت و بهبودی سریع است. با این متد برخلاف روش‌های معمول و قدیمی تر عمده بخش‌های زائد مهره‌ها، لیگامانها و عناصر اطراف مهره آسیب نمی‌بیند.
انواع آندوسکپی
- سیستوسکوپی: دارای کاربرد در معاینه مثانه
- آرتروسکوپی: دارای کاربرد در معاینه مفصل‌ها
- هیستروسکوپی: دارای کاربرد در معاینه رحم بانوان
- گستروسکوپی: دارای کاربرد در معاینه معده و مری
- کولونوسکوپی: دارای کاربرد در معاینه روده بزرگ (کولون)
- برونکوسکوپی: دارای کاربرد در معاینه ریه و مجراهای عبور هوا
- کلانژیوپانکراتوگرافی معکوس آندوسکوپی :(ECRP) مورد استفاده در بررسی سنگ کیسه صفرا
چنانچه علائم بیمار بیانگر وجود ناراحتی در قسمتی از بدن باشد، میشود از آندوسکوپی برای معاینه آن بخش بهره جست. همچنین آندوسکوپی در تسهیل گونه‌هایی از جراحی سوراخ کلید (لاپاروسکوپی) ـ نظیر برداشتن آپاندیس یا کیسه صفرا ـ نیز کاربرد دارد.
از آندوسکوپی برای چه مواردی استفاده خواهد شد؟
- درد
- مشکل بلع
- زخم معده
- انسداد مری
- سوزش سر دل
- انواع عفونت‌ها
- تهوع و استفراغ
- تشخیص سرطان
- خارج کردن پولیپ
- بررسی انواع تومورها
- یبوست های طولانی مدت
- بیماری های روده ای التهابی
- برداشتن آپاندیس و کیسه صفرا
- خونریزی بخش فوقانی دستگاه گوارش
- محل زخم را سوزاندن و جلوگیری از خونریزی
مزایای آندوسکوپی شامل چه مواردی می باشد؟
- کم خطر و مقرون به صرفه
- بیمار مدت بسیار کوتاهی را در بیمارستان یا مطب پزشک می باشد
- کمک کردن به پزشک برای تشخیص هر گونه علائم غیر طبیعی در بیماران
- بافت اسکاری در بدن ایجاد نمی کند زیرا از حفره های طبیعی وارد بدن خواهد شد
آمادگی های قبل از انجام آندوسکوپی
- برای انجام آندوسکوپی یک همراه با خود داشته باشید.
- 8 ساعت قبل از عمل باید خوردن و نوشیدن را متوقف کنید تا معده کامل خالی باشد.
- اگر دچار بیماری مثل فشار خون، بیماری های قلبی، و.. هستید حتما باید به پزشک خود اطلاع دهید.
- بیمار باید داروهایی را که مصرف می کند به پزشک اطلاع بدهد تا در صورت نیاز مصرف این دارو ها به مدت چند روز قطع شود.
مراحل
آندوسکوپی بیشتر بدون درد، هر چند تا حدی ناراحت کننده، میباشد. آندوسکوپی بیشتر نیازی به بیهوشی عمومی ندارد، مگر در شرایطی که آرتروسکوپی انجام شود. با این حال بیمار برای بی حس شدن قسمت مشخصی از بدن بی حسی موضعی را به شکل اسپری بی‌حس کننده یا به صورت قرص برای بی‌حس کردن گلو دریافت مینماید. همچنین گاهی به بیمار آرام بخش داده میشود تا احساس راحتی بیشتری داشته باشد و مقدار آگاهی اش از اتفاقات پیرامون کمتر شود.
بعد آندوسکوپ با دقت وارد بدن میشود؛ محل دقیق ورود آندوسکوپ بستگی به محل معاینه ی مورد نظر دارد. آندوسکوپ اکثرا از راه‌های زیر وارد بدن میشود
- گلو
- مقعد (محل خروج مدفوع)
- مجرای ادرار (لوله‌ای که از راه آن ادرار از بدن خارج میشود.)
آندوسکوپ موقع انجام جراحی سوراخ کلید (لاپاروسکوپی) وارد برش کوچکی میشود که جراح روی پوست ایجاد کرده است. آندوسکوپی بسته به ماهیت دقیق عمل و اهداف آن، بین ۱۵ تا ۶۰ دقیقه طول می‌کشد. این عمل بیشتر به صورت سرپایی انجام میشود و نیازی به بستری شدن بیمار ندارد.
مراقبت های بعد از آندوسکوپی
- استراحت کافی
- مصرف دوباره داروها
- نوشیدن مایعات به میزان کافی
- تا 24 ساعت از رانندگی کردن خودداری کنید
- در صورتی که هر کدام از این علائم را داشتید مانند استفراغ خونی، درد شدید شکمی، تب شدید، نفخ شکم و… حتما به پزشک خود اطلاع دهید.
عوارض
آندوسکوپی اکثرا ایمن میباشد و احتمال بروز عوارض جدی پس از انجام آن پایین است. عفونت قسمت معاینه شده در این روش و خونریزی بیش از حد از عوارض احتمالی به شمار می‌آیند. آندوسکوپی در بیشتر موارد دردناک نمیباشد و بیشتر بیماران تقریباً مانند زمانی که دچار سوءهاضمه می‌شوند یا گلویشان درد می‌کند، تنها اندکی احساس ناراحتی می‌کنند. تنها مورد استثناء جراحی سوراخ کلید، مانند لاپاروسکوپی یا آرتروسکوپی، است که شاید آندوسکوپی با درد باشد که با بیهوشی عمومی انجام میشود و بیمار کاملاً بیهوش میباشد و متوجه چیزی نمی‌شود.
لازم میباشد بیمار نگرانی‌ها و دغدغه‌های خود را پیش از انجام آندوسکوپی با کارکنان بیمارستان یا درمانگاه در میان بگذارد؛ تا در صورت لزوم به وی آرام‌بخش داده شود و در نتیجه حین انجام عمل احساس راحتی بیشتری داشته باشد. این روش کاربردهای متفاوتی دارد از جمله، آندوسکوپی معده، روده، کیسه صفرا،اثنی عشر، مری و… . در برخی از انواع آن نیاز به پاکسازی معده و روده میباشد که پزشک از بیمار می خواهد، چند ساعت قبل از عمل چیزی نخورد یا نیاشامد. آندوسکوپی در کودکان نیز می تواند انجام شود.
هزینه این روش بستگی به ناحیه که عمل انجام می شود، پزشک و بیمارستان شما دارد.