سرطان مری (به لاتین: Esophageal cancer) شکلی از سرطان میباشد که در لولهٔ غذایی، ایجاد می‌شود. این لولهٔ غذایی که مری نام دارد، بین گلو و معده جای می‌گیرد. نشانه های این بیماری از قبیل سختی در بلعیدن و کم شدن وزن میباشد. از نشانه‌های دیگرِ این بیماری می‌توان به درد هنگام بلعیدن، گرفتگی صدا، گره‌های لنفاوی متورم شده، (ایجاد غده) در ناحیه ی استخوان ترقوه، سرفهٔ خشک و شاید سرفه کردن یا استفراغ خون اشاره کرد.
دو صورت اصلی انواع زیرین از این بیماری بیشتر است که شامل کارسینوم سلول-سنگفرشی مری که بیشتر آن را به شکل ESCC مخفف مینمایند و بیشتر در کشورهای در حال توسعه به وجود می‌آید و آدنوکارسینوم مری که در کشورهای توسعه یافته بیشتر است.گونه های دیگری هم از این بیماری اتفاق می‌افتند که کمتر معمول هستند.
کارسینوم سلول سنگفرشی از سلول‌های سنگفرشی ناشی می‌شود که مری را بوجود می آورند. آدنوکارسینوم از سلول‌های غده‌ای که در یک سوم پایینی مری موجود میباشند، ناشی می‌شود. بیشتر در این قسمت تبدیل شده به نوع سلول روده‌ای وجود دارد (که به نام مری بارت شناخته می‌شود).بیشترترین عوامل بیماری نوع سلول سنگفرشی از قبیل: تنباکو، الکل، نوشیدنی‌های بسیار داغ و رژیم غذایی نامناسب.
بیشترین ترین عوامل نوع آدنوکارسینوم شامل کشیدنِ تنباکو، مرض چاقی و رفلاکس اسید میباشد.
این بیماری با بافت برداری تشخیص داده می‌شود که این کار بوسیله ی آندوسکوپی (با یک دوربین فیبر نوری) صورت می‌گیرد. پیشگیری از این بیماری شامل مواردی همچون ترک سیگار و استفاده از رژیم غذایی مناسب میباشد. درمان این بیماری بر اساس مواردی مانند مرحله سرطان و موقعیت بیماری به همراه شرایط عمومی شخص و اولویت‌های فردی صورت می‌گیرد. سرطان سلول سنگفرشی موضعی کوچک را احتمالاً می‌توان با جراحی در کنار مراقبت‌های درمانی درمان کرد. در اکثر موارد دیگر، شیمی‌درمانی با یا بدون پرتودرمانی در کنار جراحی به کار می‌رود.رشد تومورهای بزرگ تر احتمالاً با شیمی‌درمانی و پرتودرمانی کاهش می‌یابد. در شرایطی که بیماری گسترش زیادی یافته باشد یا سلامت شخص به صورتی باشد که امکان جراحی نباشد، مراقبت تسکینی بیشتر توصیه می‌شود. برآمدهای این روند، در صورتی که تشخیص دیر صورت گیرد با گسترش بیماری و دیگر شرایط پزشکی مرتبط است، اما به طور معمول احتمال این امر نسبتاً ضعیف است. نرخ بقای پنج ساله حدود ۱۳٪ تا ۱۸٪ میباشد.
در سال ۲۰۱۲، بیماری سرطان مری هشتمین سرطان در دنیا از نظر بیشترین تعداد وقوع بوده که در طول آن سال ۴۵۶ هزار نمونهٔ جدید مشاهده شد. این بیماری منجر به ۴۰۰ هزار مرگ شد که این عدد در سال ۱۹۹۰، ۳۴۵ هزار مرگ بود. نرخ این بیماری در کشورهای مختلف متفاوت است، اما نیمی از تمامی موارد در چین روی می‌دهد. وقوع این بیماری در مردان سه برابر زنان است.
علایم
موقعی ای که سرطان مری در مراحل نخستین میباشد، بیشتر این مشکل علائم خاصی برای بیمار به همراه ندارد. در اصل سرطان مری موقعی علائم اولیه خود را نشان می‌دهد که بیماری نسبتا پیشرفت کرده باشد. با پیشرفت علائم بیماری، یک یا چند مورد از علایم زیر را در بیمار می‌توان مشاهده کرد:
esophageal-cancer
مشکل در بلع غذا (دیسفاژی): این مشکل اغلب جزء علایم اولیه ابتلا به سرطان مری است که در نتیجه تشکیل تومور و تنگ شدن مسیر مری ایجاد می‌شود. در این حالت ممکن است بیمار احساس چسبندگی غذا در زمان بلع داشته باشد. در صورتی که این مشکل تشدید شود، احتمالاً فرد در زمان مصرف مایعات نیز با مشکل مواجه می‌شود.
حالت تهوع
پس از خوردن غذا (که در واقع باعث برگشت غذایی می‌شود که در ظاهر در مری چسبیده است) بیمار احساس حالت تهوع می کند.
درد
وجود درد در ناحیه سینه یا پشت سینه در زمان بلع غذا (اودینوفاژی یا بلع دردناک غذا)
کاهش وزن
استفراغ خونی
سرفه
که به طور خاص در زمان بلع غذا مشاهده می‌شود
گرفتگی صدا
رفلکس اسیدی
علئم رفلکس معده می‌تواند در مراحل اولیه بیماری مشاهده شود و در زمان پیشرفت سرطان در ناحیه پایین مری نزدیک معده تشدید شود. این علائم شامل درد در ناحیه سینه و سوزش سر دل است. لازم به ذکر است که رفلکس اسیدی در بسیاری از افراد بدون دلیل خاص مشاهده می‌شود و اکثر افراد مبتلا به این مشکل سرطان مری ندارند.
اگر سرطان در سایر بخش‌های بدن پخش شود، سایر علائم متعدد احتمالی ممکن است در بیمار مشاهده شود. تمام علائم بالا می‌تواند در نتیجه سایر بیماری‌ها نیز مشاهده شود. به همین خاطر لازم است آزمایش‌های لازم برای تایید ابتلای فرد به سرطان مری انجام شود.
علت
یک تومور سرطانی از یک سلول غیر عادی ایجاد می‌شود. علت کامل اینکه چرا یک سلول سرطانی می‌شود مشخص نمیباشد. در این رابطه تصور می‌شود بعضی آسیب‌ها یا تغییرات خاص ایجاد شده در ژن‌های یک سلول سبب ایجاد این مشکل می‌شود. این مشکل سبب می‌شود سلول غیر عادی شده و تکثیر آن از کنترل خارج گردد.
در بسیاری از افراد سرطان مری بدون هیچ دلیل مشخص ایجاد می‌شود. به هر حال، عوامل ریسک خاص می‌تواند احتمال ابتلا به سرطان گلو را افزایش دهند که این عوامل شامل موارد زیر هستند:
تغذیه
رژیم غذایی احتمالاً یک عامل موثر در ابتلا به این بیماری است. رژیم‌های غذایی پر چرب احتمالاً می‌توانند خطر ابتلا به این بیماری را افزایش دهند و مصرف حجم زیادی از میوه‌ها و سبزیجات می‌تواند خطر ابتلا به بیماری را کاهش دهد. چاقی فرد نیز می‌تواند ریسک ابتلا به سرطان مری را افزایش دهد.
سیگار کشیدن
بازگشت اسید معده (رفلکس معده): بیماری رفلکس معده به مری در بعضی افراد به صورت عادی مشاهده می‌شود و می‌تواند باعث التهاب انتهای مری شود. به هر حال، لازم به ذکر است که احتمال ابتلا به سرطان به خاطر این مشکل پایین است و این مشکل در اکثر موارد باعث ابتلا به سرطان نمی‌شود.
ابتلا به مری بارت: اصطلاح مری بارت نشان دهنده بیماری است که در آن سلول‌های انتهای مری دچار تغییر می‌شود. در بسیاری از موارد این مشکل مربوط به التهاب بلند مدت این سلول‌ها در نتیجه رفلکس اسیدی معده است.
بالا رفتن سن
این نوع سرطان در بین افراد مسن بیشتر مشاهده می‌شود. اکثر موارد ابتلا به این بیماری در بین افراد بالاتر از ۵۰ سال وجود دارد. این نوع سرطان همچنین رواج بیشتری در بین مردان دارد.
مراحل پیشرفت بیماری
موقعی که ابتلای فرد به سرطان مری تشخیص داده شد، پزشک شما سعی می‌کند میزان (مرحله) پیشرفت سرطان در بدن بیمار را مشخص نماید. انجام این کار می‌تواند به تعیین روش درمان سرطان مری کمک فراوان می‌کند. آزمایش‌های مورد استفاده برای تشخیص مرحله پیشرفت سرطان شامل سی تی اسکن و برش نگاری با گسیل پوزیترون (PET) است مراحل پیشرفت سرطان مری شامل موارد زیر است:
مرحله ۱٫
این مرحله از سرطان در لایه‌های سطحی سلول‌های مری بیمار مشاهده می‌شود.
مرحله ۲٫
این مرحله از سرطان به لایه‌های عمیق‌تر مری نفوذ کرده و می‌تواند غدد لنفاوی نزدیک مری را نیز تحت تاثیر خود قرار دهد.
مرحله ۳٫
این مرحله از سرطان به عمیق‌ترین لایه‌های دیواره مری نفوذ کرده و بافت‌ها یا غدد لنفاوی بیمار را تحت تاثیر قرار می‌دهد.
مرحله ۴٫
در این مرحله سلول‌های سرطانی در سایر اعضای بدن بیمار نیز پخش می‌شوند.